مقدمه: شیر یکی از مهم ترین منابع تغذیه ای است و به عنوان یک غذای کامل تعریف شده است. شیر گاو به طور متوسط دارای 3/7 گرم در لیتر موادمعدنی می باشد. شیر کم سدیم در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها استفاده می گردد.مواد و روش ها: در پژوهش حاضر با استفاده از سیستم کروماتوگرافی تعویض یونی (کاتیونی و اسیدی قوی با نام تجاریDowex 50-X8 )، شیر کم سدیم و سپس ماست کم سدیم تهیه گردید و در مورد هر دو محصول آزمونهای اندازه گیری خاکستر، عناصر سدیم پتاسیم ،کلسیم، چربی، پروتئین، pH و همچنین آزمون های چشایی انجام گرفت.یافته ها: پس از عبور شیر از ستون های تعویض یونی مقدار سدیم آن از 25/486 میلی گرم در لیتر به 25/70 میلی گرم در لیتر کاهش و مقدار پتاسیم از 50/1437 به 50/2382 میلی گرم در لیتر و مقدارکلسیم نیز ا افزایش یافت. سایر فاکتورها مانند خاکستر، چربی، پروتئین، pH و آزمون های چشایی در دو نمونه شیر شاهد و کم سدیم تفاوت معنی داری نداشتند. نتایج ماست تهیه شده از شیر کم سدیم نیز نشان داد که مقدار خاکستر و ارزیابی چشایی تفاوت معنی داری نداشتند. اما مقدار سدیم از 535 به 33/74 میلی گرم در کیلو گرم کاهش یافت و مقدار پتاسیم و کلسیم افزایش یافت.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که با استفاده از سیستم تعویض یونی می توان شیر و ماست کم سدیم که در عین حال مقدار پتاسیم و کلسیم آن افزایش یافته، تهیه نمود از طرف دیگر کاهش سدیم در این محدوده هیچ تغییر محسوسی بخصوص از لحاظ چشایی در هیچ یک از محصولات ذکر شده ایجاد نمی کند.